Σενέρ Ελτζίλ: Ένας κορυφαίος αγωνιστής της ΕΠΑΝΕΝΩΣΗΣ (πρώτο μέρος) from Antonis Koursoumpas on Vimeo.
Σενέρ Ελτζίλ: Ένας κορυφαίος αγωνιστής της ΕΠΑΝΕΝΩΣΗΣ (δεύτερο μέρος) from Antonis Koursoumpas on Vimeo.
![Πλατφόρμα Ε/κ και Τ/κ Εκπαιδευτικών "Ενωμένη Κύπρος" [ε/κ τμήμα]](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgjzrtoPdRpfs5Ki5saTSNPMXHZ5oyjFv42CMiFGTaupdEvNhFV8QfWn1zO_4fO2y4dZ05bsQzi3yzl690QkmpuCilYrKqsGNAt_VeffvHUb8aiFYmeI5w3-vi-TQNbnqHV2PoIMPr0qA0/s1600-r/idea3.gif)
18 Ιαν 2012
Φυσικό Αέριο και Κυπριακό
The Cyprus Institute of Critical Social Research and Dialogue (Critical Social Research - CSRI) organises its first round-table discussion at the Home for Cooperation (H4C):
“The discovery of gas reserves and the Cyprus problem: Challenges and Opportunities”
Speakers:
Costas M. Constantinou (University of Cyprus)
Niyazi Kizilyurek (University of Cyprus)
Nicos Trimikliniotis (University of Nicosia)
Date: Wednesday, 25 January 2012, 6.30p.m.
Venue: Home for Cooperation (H4C)
“The discovery of gas reserves and the Cyprus problem: Challenges and Opportunities”
Speakers:
Costas M. Constantinou (University of Cyprus)
Niyazi Kizilyurek (University of Cyprus)
Nicos Trimikliniotis (University of Nicosia)
Date: Wednesday, 25 January 2012, 6.30p.m.
Venue: Home for Cooperation (H4C)
16 Ιαν 2012
Για την κυπριακή γλώσσα στα σχολεία μας
Μιλάτε τζαι κυπριακά
Πηγή: Sigma Live
Αξιοποιείται η διάλεκτός μας στα σχολεία
Το νέο αναλυτικό πρόγραμμα νεοελληνικής δίνει ένα τέλος στη σύγχυση για το αν πρέπει οι καθηγητές και μαθητές να μιλούν και κυπριακά στα σχολείαΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ της κυπριακής διαλέκτου θα επιφέρει θετικότατα αποτελέσματα στην εκπαίδευση γενικότερα του τόπουΣτα κυπριακά σχολεία πάντοτε υπήρχε μια αμηχανία σε ό,τι αφορά το ρόλο της διαλέκτου μας στον τρόπο διδασκαλίας και γενικότερα στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Σε ορισμένα σχολεία οι επιθεωρητές επιτρέπουν στους καθηγητές και μαθητές να χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο, ενώ σε άλλα, λόγω άγνοιας, αρκετοί καθηγητές απαγορεύουν τη χρήση της κυπριακής διαλέκτου, θεωρώντας την εμπόδιο στη εκμάθηση της νεοελληνικής।Το ζήτημα πλέον ξεκαθαρίζει, αφού φιλοσοφία του νέου αναλυτικού προγράμματος νεοελληνικής γλώσσας, που ξεκίνησε φέτος να εφαρμόζεται από το Υπουργείο Παιδείας στη δημοτική και μέση εκπαίδευση, είναι πως πρέπει να αξιοποιείται και η κυπριακή διάλεκτος για να επιτευχθεί μια σωστότερη μετάβαση των μαθητών στη νεοελληνική γλώσσα.
Στιγματισμένη η διάλεκτος
Η υπεύθυνη του νέου αναλυτικού προγράμματος για τη γλώσσα, καθηγήτρια γλωσσολογίας Σταυρούλα Τσιπλάκου, δήλωσε στη «Σ» ότι σε πολλές χώρες οι διάλεκτοι είναι κοινωνικά «στιγματισμένες» όσον αφορά στο ρόλο που μπορούν να παίξουν στη γλωσσική διδασκαλία. «Αυτό συνέβαινε ώς τώρα και στην Ελλάδα και στην Κύπρο, όπως έχουν δείξει και πολλές επιστημονικές έρευνες», είπε η κ. Τσιπλάκου.Πρόσθεσε ότι στην Κύπρο η διάλεκτος κατά κανόνα δεν θεωρείται όργανο και μέσο καλλιέργειας του γραμματισμού, παρά το γεγονός ότι μπορεί να έχει και γραπτή παράδοση. «Συχνά κυριαρχούν απόψεις περί ''γλωσσικού ελλείμματος'' των μαθητριών και των μαθητών ή και της γλωσσικής κοινότητας στο σύνολό της», συμπλήρωσε.Η καθηγήτρια γλωσσολογίας τόνισε ότι ένας από τους στόχους του νέου προγράμματος είναι να αξιοποιήσει δυναμικά και ουσιαστικά τη γλωσσική ποικιλότητα και να την καταστήσει εργαλείο γλωσσικής καλλιέργειας, με απώτερο στόχο την ενίσχυση της γλωσσομάθειας και τη δημιουργία κριτικών στάσεων απέναντι στη γλώσσα.
Οι λόγοι
Έρευνα που διενήργησε η κ. Τσιπλάκου αναφέρει τους λόγους που πρέπει να αξιοποιηθεί η κυπριακή διάλεκτος στο εκπαιδευτικό σύστημα.«Σε οποιοδήποτε παιδαγωγικό μοντέλο που ασπάζεται την αρχή ότι η επόμενη γνώση οικοδομείται πάνω σε προηγούμενη, η προϋπάρχουσα γνώση οφείλει να αξιοποιείται. Στην περίπτωση του γλωσσικού μαθήματος, η προϋπάρχουσα γνώση της διαλέκτου, το προϋπάρχον γλωσσικό κεφάλαιο των παιδών, οφείλει να γίνει όργανο οικοδόμησης της γνώσης της νέας ελληνικής. Αυτό συνεπάγεται αντιπαραβολική διδασκαλία της κυπριακής και της νέας ελληνικής, προκειμένου να καταστούν συνειδητές στις μαθήτριες και στους μαθητές οι ομοιότητες και οι διαφορές τους, ως μηχανισμός όξυνσης της μεταγλωσσικής τους ενημερότητας», αναφέρεται στην έρευνα.Επίσης θεωρεί ότι στην παιδαγωγική του κριτικού γραμματισμού παίζει τεράστιο ρόλο η επίγνωση του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει η γλωσσική ποικιλότητα στην επικοινωνία. «Αν πρόκειται να διδαχθεί λειτουργικά η διαφοροποίηση της γλώσσας, ανάλογα με το κειμενικό είδος και την περίσταση μέσα στην οποία γεννάται, καθώς και οι τρόποι με τους οποίους οι διάφορες μορφές της γλώσσας κωδικοποιούν ιδεολογήματα, κοινωνικές σχέσεις και πολιτισμικές πρακτικές, αυτό δεν μπορεί να γίνει εν κενώ και ερήμην της γλωσσικής πραγματικότητας των μαθητριών και των μαθητών». Η έρευνα καταλήγει ότι η αξιοποίηση της κυπριακής διαλέκτου θα επιφέρει θετικότατα αποτελέσματα στην εκπαίδευση γενικότερα του τόπου.
Πώς γίνεται το μάθημα γλώσσας
Κατά τακτά χρονικά διαστήματα οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να επεξεργαστούν με τον εκπαιδευτικό τους διάφορα κειμενικά είδη του προφορικού και του γραπτού λόγου. «Επιλέγει ο δάσκαλος ή καθηγητής κείμενα είτε από λογοτεχνικά βιβλία ή από το διαδίκτυο, άρθρα εφημερίδων στη ελληνική γλώσσα ή στην κυπριακή διάλεκτο και στη συνέχεια γίνεται μια προσπάθεια σύνδεσης και κατανόησής τους», εξήγησε η καθηγήτρια.Πρόσθεσε ότι στο πρόγραμμα «δεν προβλέπεται καμία μορφή ''διαχωρισμού'' των δύο ποικιλιών, ούτε στις ώρες διδασκαλίας ούτε μέσα στο μάθημα». «Αντίθετα, προβλέπει συνειδητή αντιπαραβολή. Δεν κάνει ρυθμίσεις ως προς το πώς πρέπει να μιλάνε μέσα στην τάξη οι εκπαιδευτικοί και οι μαθήτριες/μαθητές. Στη συζήτηση μέσα στην τάξη προτείνεται να χρησιμοποιείται όποια μορφή (ή μορφές) γλώσσας εξυπηρετούν καλύτερα την κατανόηση των νοημάτων», είπε η Σταυρούλα Τσιπλάκου.«Ωστόσο, τόνισε, «στις δραστηριότητες παραγωγής λόγου, είτε προφορικού είτε γραπτού, θέλουμε οι μαθήτριες και οι μαθητές να είναι απόλυτα συνειδητοποιημένοι όσον αφορά ποια ποικιλία μιλούν/γράφουν, ανάλογα με τις απαιτήσεις του κειμενικού είδους, τον πομπό, τον αποδέκτη κτλ.».Οι μαθήτριες και οι μαθητές θα μπορούν έτσι να κατανοήσουν τις βασικές δομικές ομοιότητες και διαφορές της νέας ελληνικής γλώσσας και της κυπριακής διαλέκτου και να είναι σε θέση να τις χρησιμοποιούν σωστά.«Η αξιοποίηση δεξιοτήτων από τη μητρική γλώσσα στο πλαίσιο διδακτικών μοντέλων προσθετικής διγλωσσίας μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα. Τέτοιες δεξιότητες περιλαμβάνουν, π.χ., την ικανότητα εντοπισμού και κατανόησης βασικών εννοιών με βάση το κειμενικό ή επικοινωνιακό συγκείμενο. Επίσης, κοινές γλωσσικές λειτουργίες και κειμενικά είδη και οι κειμενικές και πολιτισμικές-κοινωνικές συμβάσεις που τα διέπουν, μπορεί να είναι ήδη γνωστά στη μητρική γλώσσα και επομένως αναγνωρίσιμα στη δεύτερη. Ακόμα και η μεταγλωσσική επίγνωση της γραμματικής της μητρικής γλώσσας μπορεί να βοηθήσει στη συνειδητή εκμάθηση της δεύτερης», αναφέρει έρευνα της καθηγήτριας γλωσσολογίας. Οι πρώτες εντυπώσεις καθηγητών και γονέων για το νέο αναλυτικό πρόγραμμα για τη γλώσσα είναι πολύ θετικές. Κτίζεται, πλέον, η αντίληψη ότι η κυπριακή διάλεκτος αποτελεί κληρονομιά του τόπου και πρέπει οπωσδήποτε να μείνει ζωντανή.
Πηγή: Sigma Live
Αξιοποιείται η διάλεκτός μας στα σχολεία
Το νέο αναλυτικό πρόγραμμα νεοελληνικής δίνει ένα τέλος στη σύγχυση για το αν πρέπει οι καθηγητές και μαθητές να μιλούν και κυπριακά στα σχολείαΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ της κυπριακής διαλέκτου θα επιφέρει θετικότατα αποτελέσματα στην εκπαίδευση γενικότερα του τόπουΣτα κυπριακά σχολεία πάντοτε υπήρχε μια αμηχανία σε ό,τι αφορά το ρόλο της διαλέκτου μας στον τρόπο διδασκαλίας και γενικότερα στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Σε ορισμένα σχολεία οι επιθεωρητές επιτρέπουν στους καθηγητές και μαθητές να χρησιμοποιούν την κυπριακή διάλεκτο, ενώ σε άλλα, λόγω άγνοιας, αρκετοί καθηγητές απαγορεύουν τη χρήση της κυπριακής διαλέκτου, θεωρώντας την εμπόδιο στη εκμάθηση της νεοελληνικής।Το ζήτημα πλέον ξεκαθαρίζει, αφού φιλοσοφία του νέου αναλυτικού προγράμματος νεοελληνικής γλώσσας, που ξεκίνησε φέτος να εφαρμόζεται από το Υπουργείο Παιδείας στη δημοτική και μέση εκπαίδευση, είναι πως πρέπει να αξιοποιείται και η κυπριακή διάλεκτος για να επιτευχθεί μια σωστότερη μετάβαση των μαθητών στη νεοελληνική γλώσσα.
Στιγματισμένη η διάλεκτος
Η υπεύθυνη του νέου αναλυτικού προγράμματος για τη γλώσσα, καθηγήτρια γλωσσολογίας Σταυρούλα Τσιπλάκου, δήλωσε στη «Σ» ότι σε πολλές χώρες οι διάλεκτοι είναι κοινωνικά «στιγματισμένες» όσον αφορά στο ρόλο που μπορούν να παίξουν στη γλωσσική διδασκαλία. «Αυτό συνέβαινε ώς τώρα και στην Ελλάδα και στην Κύπρο, όπως έχουν δείξει και πολλές επιστημονικές έρευνες», είπε η κ. Τσιπλάκου.Πρόσθεσε ότι στην Κύπρο η διάλεκτος κατά κανόνα δεν θεωρείται όργανο και μέσο καλλιέργειας του γραμματισμού, παρά το γεγονός ότι μπορεί να έχει και γραπτή παράδοση. «Συχνά κυριαρχούν απόψεις περί ''γλωσσικού ελλείμματος'' των μαθητριών και των μαθητών ή και της γλωσσικής κοινότητας στο σύνολό της», συμπλήρωσε.Η καθηγήτρια γλωσσολογίας τόνισε ότι ένας από τους στόχους του νέου προγράμματος είναι να αξιοποιήσει δυναμικά και ουσιαστικά τη γλωσσική ποικιλότητα και να την καταστήσει εργαλείο γλωσσικής καλλιέργειας, με απώτερο στόχο την ενίσχυση της γλωσσομάθειας και τη δημιουργία κριτικών στάσεων απέναντι στη γλώσσα.
Οι λόγοι
Έρευνα που διενήργησε η κ. Τσιπλάκου αναφέρει τους λόγους που πρέπει να αξιοποιηθεί η κυπριακή διάλεκτος στο εκπαιδευτικό σύστημα.«Σε οποιοδήποτε παιδαγωγικό μοντέλο που ασπάζεται την αρχή ότι η επόμενη γνώση οικοδομείται πάνω σε προηγούμενη, η προϋπάρχουσα γνώση οφείλει να αξιοποιείται. Στην περίπτωση του γλωσσικού μαθήματος, η προϋπάρχουσα γνώση της διαλέκτου, το προϋπάρχον γλωσσικό κεφάλαιο των παιδών, οφείλει να γίνει όργανο οικοδόμησης της γνώσης της νέας ελληνικής. Αυτό συνεπάγεται αντιπαραβολική διδασκαλία της κυπριακής και της νέας ελληνικής, προκειμένου να καταστούν συνειδητές στις μαθήτριες και στους μαθητές οι ομοιότητες και οι διαφορές τους, ως μηχανισμός όξυνσης της μεταγλωσσικής τους ενημερότητας», αναφέρεται στην έρευνα.Επίσης θεωρεί ότι στην παιδαγωγική του κριτικού γραμματισμού παίζει τεράστιο ρόλο η επίγνωση του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει η γλωσσική ποικιλότητα στην επικοινωνία. «Αν πρόκειται να διδαχθεί λειτουργικά η διαφοροποίηση της γλώσσας, ανάλογα με το κειμενικό είδος και την περίσταση μέσα στην οποία γεννάται, καθώς και οι τρόποι με τους οποίους οι διάφορες μορφές της γλώσσας κωδικοποιούν ιδεολογήματα, κοινωνικές σχέσεις και πολιτισμικές πρακτικές, αυτό δεν μπορεί να γίνει εν κενώ και ερήμην της γλωσσικής πραγματικότητας των μαθητριών και των μαθητών». Η έρευνα καταλήγει ότι η αξιοποίηση της κυπριακής διαλέκτου θα επιφέρει θετικότατα αποτελέσματα στην εκπαίδευση γενικότερα του τόπου.
Πώς γίνεται το μάθημα γλώσσας
Κατά τακτά χρονικά διαστήματα οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να επεξεργαστούν με τον εκπαιδευτικό τους διάφορα κειμενικά είδη του προφορικού και του γραπτού λόγου. «Επιλέγει ο δάσκαλος ή καθηγητής κείμενα είτε από λογοτεχνικά βιβλία ή από το διαδίκτυο, άρθρα εφημερίδων στη ελληνική γλώσσα ή στην κυπριακή διάλεκτο και στη συνέχεια γίνεται μια προσπάθεια σύνδεσης και κατανόησής τους», εξήγησε η καθηγήτρια.Πρόσθεσε ότι στο πρόγραμμα «δεν προβλέπεται καμία μορφή ''διαχωρισμού'' των δύο ποικιλιών, ούτε στις ώρες διδασκαλίας ούτε μέσα στο μάθημα». «Αντίθετα, προβλέπει συνειδητή αντιπαραβολή. Δεν κάνει ρυθμίσεις ως προς το πώς πρέπει να μιλάνε μέσα στην τάξη οι εκπαιδευτικοί και οι μαθήτριες/μαθητές. Στη συζήτηση μέσα στην τάξη προτείνεται να χρησιμοποιείται όποια μορφή (ή μορφές) γλώσσας εξυπηρετούν καλύτερα την κατανόηση των νοημάτων», είπε η Σταυρούλα Τσιπλάκου.«Ωστόσο, τόνισε, «στις δραστηριότητες παραγωγής λόγου, είτε προφορικού είτε γραπτού, θέλουμε οι μαθήτριες και οι μαθητές να είναι απόλυτα συνειδητοποιημένοι όσον αφορά ποια ποικιλία μιλούν/γράφουν, ανάλογα με τις απαιτήσεις του κειμενικού είδους, τον πομπό, τον αποδέκτη κτλ.».Οι μαθήτριες και οι μαθητές θα μπορούν έτσι να κατανοήσουν τις βασικές δομικές ομοιότητες και διαφορές της νέας ελληνικής γλώσσας και της κυπριακής διαλέκτου και να είναι σε θέση να τις χρησιμοποιούν σωστά.«Η αξιοποίηση δεξιοτήτων από τη μητρική γλώσσα στο πλαίσιο διδακτικών μοντέλων προσθετικής διγλωσσίας μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα. Τέτοιες δεξιότητες περιλαμβάνουν, π.χ., την ικανότητα εντοπισμού και κατανόησης βασικών εννοιών με βάση το κειμενικό ή επικοινωνιακό συγκείμενο. Επίσης, κοινές γλωσσικές λειτουργίες και κειμενικά είδη και οι κειμενικές και πολιτισμικές-κοινωνικές συμβάσεις που τα διέπουν, μπορεί να είναι ήδη γνωστά στη μητρική γλώσσα και επομένως αναγνωρίσιμα στη δεύτερη. Ακόμα και η μεταγλωσσική επίγνωση της γραμματικής της μητρικής γλώσσας μπορεί να βοηθήσει στη συνειδητή εκμάθηση της δεύτερης», αναφέρει έρευνα της καθηγήτριας γλωσσολογίας. Οι πρώτες εντυπώσεις καθηγητών και γονέων για το νέο αναλυτικό πρόγραμμα για τη γλώσσα είναι πολύ θετικές. Κτίζεται, πλέον, η αντίληψη ότι η κυπριακή διάλεκτος αποτελεί κληρονομιά του τόπου και πρέπει οπωσδήποτε να μείνει ζωντανή.
15 Ιαν 2012
To Όριο ως το Ενδιάμεσο: Μέσα και Έξω, Ξένοι και Ξωτικά, Κίνδυνος και Δημιουργικότητα
Γιάννης Παπαδάκης
papada@ucy.ac.cy
Το όριο ορίζει, καθ-ορίζει και διαχ-ωρίζει το μέσα από το έξω, τον Εαυτό από τον Άλλο, εμάς από τους ξένους। Παλαιότερα όταν κυριαρχούσε η θρησκευτική θεώρηση του σύμπαντος, τα όρια ήταν χώρος κινδύνου। Το ίδιο ισχύει και σήμερα। Η απειλή όμως σε μια θεοκεντρική κοινωνία προερχόταν και από άλλα υπερφυσικά όντα που καραδοκούσαν απ’ έξω (ξωτικά), ενώ σήμερα στην κοσμική κοινωνία από απειλητικούς ξένους। Παλαιότερα η δύναμη της θρησκείας χρησιμοποιούνταν για να εξορκίσει τα κακά πνεύματα καθώς η κοινότητα καθ-οριζόταν στο χώρο (ως εν-ορία μιας εκκλησίας) με καθαγιασμούς των συνόρων της ως o χώρος ασφάλειας των πιστών. Παραδοσιακά έξω, και δη στα όρια, καραδοκούσαν οι δαιμονικές δυνάμεις: ο διάβολος (ή εξαποδώς, έξω από ’δω) ή τα ξωτικά. Ακόμα και σήμερα το όριο του ιδιωτικού χώρου, δηλαδή το ξωπόρτι του σπιτιού, κάποτε καθαγιάζεται με το σημείο του σταυρού από το κερί που μεταφέρει ο πιστός μετά τη λειτουργία της Ανάστασης. Παλαιότερα οριακοί χώροι, όπως γέφυρες, σταυροδρόμια και σπηλιές, θεωρούνταν ιδιαίτερα επικίνδυνοι ως χώροι όπου καραδοκούσαν ξωτικά. Το ίδιο ίσχυε και για οριακούς χρόνους. Μεσημέρι, μεσάνυχτα ή τέλος του χρόνου ήταν περίοδοι κινδύνου και παρουσίας ξωτικών. Στην μεσαιωνική δυτική Ευρώπη τα μεσάνυχτα ήταν η ώρα που οι μάγισσες έβγαιναν σεργιάνι. Το ίδιο ισχύει ακόμα και για τις πιο βασικές κατηγοριοποιήσεις μιας κοινωνίας, όπως η διάκριση μεταξύ ανθρώπων και ζώων. Τα ξωτικά, όπως και οι καλικάντζαροι, βρίσκονταν ακριβώς στο όριο αυτών των σημαντικών διακρίσεων αφού συνδύαζαν χαρακτηριστικά ανθρώπων και ζώων. Καθώς το όριο ορίζει, διαχ-ωρίζει και καθ-ορίζει, προσδίδει μορφή και υπόσταση. Η τεράστια σημασία του έγκειται στο ότι χωρίς αυτό δεν νοείται μορφή, οντότητα ή διακριτές κοινωνικές κατηγοριοποιήσεις. Το ίδιο το όριο όμως είναι το ενδιάμεσο, αυτό που δεν ανήκει ούτε σε Εμάς ούτε στους Άλλους, ούτε στη μια πλευρά ούτε στην άλλη, ούτε στη μια κατηγορία ούτε στην άλλη. Αν το όριο είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση της κοινωνικής τάξης (διαχωρίζοντας Εμάς από Άλλους, διαχωρίζοντας το δικό μας χώρο από το δικό τους, και καθορίζοντας στο εσωτερικό τις κοινωνικές κατηγοριοποιήσεις που η κάθε κοινωνία επιβάλλει και χρειάζεται), το ίδιο το όριο (ως ενδιάμεσο) αναιρεί και αμφισβητεί αυτούς τους διαχωρισμούς. Γι’ αυτό και ενώ ταυτόχρονα είναι το μέσο δημιουργίας κοινωνικής ευταξίας και οντολογικής ή φυσικής ασφάλειας, είναι και το ίδιο η πηγή της ανασφάλειας αφού αμφισβητεί τις κοινωνικές κατηγοριοποιήσεις και δημιουργεί το φόβο του χάους. Ως ενδιάμεσο είναι πηγή άγχους, κινδύνου και φόβου αφού το ίδιο δεν ανήκει πουθενά. Αυτή η διττή του ιδιότητα του προσδίδει το χαρακτηριστικό του παράδοξου. Είναι αυτό που διαχωρίζει και που φέρνει σε επαφή, η πηγή της ασφάλειας αλλά και του φόβου. Για το πολιτικό σώμα, οι μετανάστες (αυτοί που δεν ανήκουν ακριβώς ούτε σε εμάς, ούτε στους άλλους, ή αυτοί που ανήκουν και στους δυο) είναι συχνά μια ομάδα που αντιμετωπίζεται με φόβο, και συχνά στιγματίζεται. Είναι το ξένο εντός, το διαφορετικό που απειλεί την «ομοιογένεια», πηγή μιαρότητας που μπορεί να απειλήσει την «εθνική καθαρότητα» (που συχνά προσλαμβάνεται με φυλετικούς όρους), ή πηγή αλλότριων αντιλήψεων και προτύπων που απειλούν να «μολύνουν» τα εντόπια ήθη και έθιμα. Συχνά στιγματίζονται ως επικίνδυνοι, ως δηλαδή η βασική πηγή εγκλήματος, και παρουσιάζονται κυριολεκτικά ή μεταφορικά ως πηγή ακαθαρσίας. Για το έθνος-κράτος (μια ιδιαίτερα προβληματική έννοια της νεωτερικότητας που υπονοεί ότι αντιστοιχεί ένα έθνος και μόνο σε ένα κράτος, παραπέμποντας στην έννοια της εθνικής ομοιογένειας), οι εθνοτικές μειονότητες (που πολλές φορές θεωρούνται ως να ανήκουν στο εχθρικό έθνος-κράτος παραδίπλα και κάποτε είναι συγκεντρωμένες σε παραμεθ-όριες περιοχές) συχνά θεωρούνται ως εσωτερικός κίνδυνος, δυνητικοί ή πραγματικοί κατάσκοποι και σαμποτέρ που υπονομεύουν την εθνική ασφάλεια. Η έννοια της βρομιάς συχνά συνοδεύει και αυτούς, όπως και τους μετανάστες, με μειωτικά επίθετα, ή χρησιμοποιούνται γι’ αυτούς μειωτικοί χαρακτηρισμοί δανεισμένοι από τον ζωικό κόσμο. Με αυτό τον τρόπο απ-ανθρωπίζονται καθώς μεταφέρονται συμβολικά εκτός ανθρώπινης κοινωνίας και των γενικών κανόνων ανθρωπιάς που την διέπουν. Ακόμα και οι κάτοικοι παραμεθόριων περιοχών που ανήκουν στον Εθνικό Εαυτό, αυτοί δηλαδή που ζουν στις «πύλες» των εθνικών ορίων, από τη μια παρουσιάζονται ως ηρωικοί «ακρίτες» που προστατεύουν τα όρια και που πρέπει πάση θυσία να ενδυναμωθούν και να υποστηριχθούν από το κράτος, ενώ από την άλλη θεωρούνται ως ύποπτοι για αθέμιτες ανταλλαγές (κατάσκοποι και λαθρέμποροι) με Άλλους εκτός των ορίων. Όσον αφορά μια άλλη ιδιαίτερα σημαντική κοινωνική κατηγοριοποίηση, το φύλο, που στη Δύση σταδιακά διαχωρίστηκε απόλυτα σε ανδρικό και γυναικείο (ενώ σε κάποιες άλλες κοινωνίες ή ιστορικές περιόδους μπορεί να υπήρχαν και άλλες κοινωνικά αποδεκτές κατηγορίες), αυτές ή αυτοί που δεν ανήκαν ξεκάθαρα στη μια ή στην άλλη κατηγορία και εξέφραζαν διαφορετικές σεξουαλικές επιλογές καθ-ορίστηκαν νομικά ως εγκληματίες και γενικότερα αντιμετωπίζονταν με έντονα συναισθήματα αποστροφής. Ταυτόχρονα όμως – και εδώ έγκειται μια άλλη όψη του παράδοξου των ορίων – τα όρια μπορούν να λειτουργήσουν και ως χώρος δημιουργικότητας και κοινωνικής κριτικής. Εφόσον το όριο είναι και αυτό που φέρνει σε επαφή διαφορετικούς κόσμους, μπορεί να αποτελέσει και τον κατεξοχήν χώρο όπου μπορούν να λάβουν χώρα πειραματισμοί στη σκέψη, πολιτική και τέχνη, συνδυάζοντας στοιχεία από διάφορες κουλτούρες. Πολλοί σημαντικοί λογοτέχνες (π.χ. Salman Rushdie, Κωνσταντίνος Καβάφης) και διανοούμενοι (π.χ. Edward Said) είναι οι ίδιοι μετανάστες ή άτομα που ανήκαν σε μειονότητες, και έγραψαν θεωρητικά για την προνομιακή θέση που η μετανάστευση (ή μια οριακή θέση) μπορεί να προσφέρει στη θεώρηση του κόσμου. Το επιχείρημα τους είναι ότι ο μετανάστης αφού δεν ανήκει πλήρως ούτε στην κοινωνία από όπου προέρχεται, ούτε σε αυτήν που καταλήγει, έχει μια διπλή οπτική, συχνά αποστασιοποιημένη και κριτική, και για τις δυο κοινωνίες ή κόσμους. Όπως το έθεσε ο Rushdie, ο μετανάστης λογοτέχνης έχει περισσότερη ευχέρεια να «διαλέξει τους γονείς του», αφού μπορεί να επιλέξει τους πνευματικούς του γονείς (δηλαδή επιρροές) από λογοτέχνες και της κοινωνίας καταγωγής και της κοινωνίας υποδοχής του. Άλλοι θεωρητικοί όπως ο Ulrich Beck, κάπως υπεραισιόδοξα, υποστηρίζουν ότι σήμερα πολλές κοινωνίες βρίσκονται σε μια καίρια και ρηξικέλευθη μετάβαση από το πολιτικό μοντέλο του «ή» (επιλογής μιας και μόνο κοσμοθεωρίας, μιας πλευράς, μιας άποψης) σε αυτό του «και» (συνδυασμού και συνύπαρξης διαφορετικών κοσμοθεωριών, πλευρών και απόψεων). Σαν να ζούμε, δηλαδή, όλο και περισσότερο σε οριακούς χώρους.
papada@ucy.ac.cy
Το όριο ορίζει, καθ-ορίζει και διαχ-ωρίζει το μέσα από το έξω, τον Εαυτό από τον Άλλο, εμάς από τους ξένους। Παλαιότερα όταν κυριαρχούσε η θρησκευτική θεώρηση του σύμπαντος, τα όρια ήταν χώρος κινδύνου। Το ίδιο ισχύει και σήμερα। Η απειλή όμως σε μια θεοκεντρική κοινωνία προερχόταν και από άλλα υπερφυσικά όντα που καραδοκούσαν απ’ έξω (ξωτικά), ενώ σήμερα στην κοσμική κοινωνία από απειλητικούς ξένους। Παλαιότερα η δύναμη της θρησκείας χρησιμοποιούνταν για να εξορκίσει τα κακά πνεύματα καθώς η κοινότητα καθ-οριζόταν στο χώρο (ως εν-ορία μιας εκκλησίας) με καθαγιασμούς των συνόρων της ως o χώρος ασφάλειας των πιστών. Παραδοσιακά έξω, και δη στα όρια, καραδοκούσαν οι δαιμονικές δυνάμεις: ο διάβολος (ή εξαποδώς, έξω από ’δω) ή τα ξωτικά. Ακόμα και σήμερα το όριο του ιδιωτικού χώρου, δηλαδή το ξωπόρτι του σπιτιού, κάποτε καθαγιάζεται με το σημείο του σταυρού από το κερί που μεταφέρει ο πιστός μετά τη λειτουργία της Ανάστασης. Παλαιότερα οριακοί χώροι, όπως γέφυρες, σταυροδρόμια και σπηλιές, θεωρούνταν ιδιαίτερα επικίνδυνοι ως χώροι όπου καραδοκούσαν ξωτικά. Το ίδιο ίσχυε και για οριακούς χρόνους. Μεσημέρι, μεσάνυχτα ή τέλος του χρόνου ήταν περίοδοι κινδύνου και παρουσίας ξωτικών. Στην μεσαιωνική δυτική Ευρώπη τα μεσάνυχτα ήταν η ώρα που οι μάγισσες έβγαιναν σεργιάνι. Το ίδιο ισχύει ακόμα και για τις πιο βασικές κατηγοριοποιήσεις μιας κοινωνίας, όπως η διάκριση μεταξύ ανθρώπων και ζώων. Τα ξωτικά, όπως και οι καλικάντζαροι, βρίσκονταν ακριβώς στο όριο αυτών των σημαντικών διακρίσεων αφού συνδύαζαν χαρακτηριστικά ανθρώπων και ζώων. Καθώς το όριο ορίζει, διαχ-ωρίζει και καθ-ορίζει, προσδίδει μορφή και υπόσταση. Η τεράστια σημασία του έγκειται στο ότι χωρίς αυτό δεν νοείται μορφή, οντότητα ή διακριτές κοινωνικές κατηγοριοποιήσεις. Το ίδιο το όριο όμως είναι το ενδιάμεσο, αυτό που δεν ανήκει ούτε σε Εμάς ούτε στους Άλλους, ούτε στη μια πλευρά ούτε στην άλλη, ούτε στη μια κατηγορία ούτε στην άλλη. Αν το όριο είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση της κοινωνικής τάξης (διαχωρίζοντας Εμάς από Άλλους, διαχωρίζοντας το δικό μας χώρο από το δικό τους, και καθορίζοντας στο εσωτερικό τις κοινωνικές κατηγοριοποιήσεις που η κάθε κοινωνία επιβάλλει και χρειάζεται), το ίδιο το όριο (ως ενδιάμεσο) αναιρεί και αμφισβητεί αυτούς τους διαχωρισμούς. Γι’ αυτό και ενώ ταυτόχρονα είναι το μέσο δημιουργίας κοινωνικής ευταξίας και οντολογικής ή φυσικής ασφάλειας, είναι και το ίδιο η πηγή της ανασφάλειας αφού αμφισβητεί τις κοινωνικές κατηγοριοποιήσεις και δημιουργεί το φόβο του χάους. Ως ενδιάμεσο είναι πηγή άγχους, κινδύνου και φόβου αφού το ίδιο δεν ανήκει πουθενά. Αυτή η διττή του ιδιότητα του προσδίδει το χαρακτηριστικό του παράδοξου. Είναι αυτό που διαχωρίζει και που φέρνει σε επαφή, η πηγή της ασφάλειας αλλά και του φόβου. Για το πολιτικό σώμα, οι μετανάστες (αυτοί που δεν ανήκουν ακριβώς ούτε σε εμάς, ούτε στους άλλους, ή αυτοί που ανήκουν και στους δυο) είναι συχνά μια ομάδα που αντιμετωπίζεται με φόβο, και συχνά στιγματίζεται. Είναι το ξένο εντός, το διαφορετικό που απειλεί την «ομοιογένεια», πηγή μιαρότητας που μπορεί να απειλήσει την «εθνική καθαρότητα» (που συχνά προσλαμβάνεται με φυλετικούς όρους), ή πηγή αλλότριων αντιλήψεων και προτύπων που απειλούν να «μολύνουν» τα εντόπια ήθη και έθιμα. Συχνά στιγματίζονται ως επικίνδυνοι, ως δηλαδή η βασική πηγή εγκλήματος, και παρουσιάζονται κυριολεκτικά ή μεταφορικά ως πηγή ακαθαρσίας. Για το έθνος-κράτος (μια ιδιαίτερα προβληματική έννοια της νεωτερικότητας που υπονοεί ότι αντιστοιχεί ένα έθνος και μόνο σε ένα κράτος, παραπέμποντας στην έννοια της εθνικής ομοιογένειας), οι εθνοτικές μειονότητες (που πολλές φορές θεωρούνται ως να ανήκουν στο εχθρικό έθνος-κράτος παραδίπλα και κάποτε είναι συγκεντρωμένες σε παραμεθ-όριες περιοχές) συχνά θεωρούνται ως εσωτερικός κίνδυνος, δυνητικοί ή πραγματικοί κατάσκοποι και σαμποτέρ που υπονομεύουν την εθνική ασφάλεια. Η έννοια της βρομιάς συχνά συνοδεύει και αυτούς, όπως και τους μετανάστες, με μειωτικά επίθετα, ή χρησιμοποιούνται γι’ αυτούς μειωτικοί χαρακτηρισμοί δανεισμένοι από τον ζωικό κόσμο. Με αυτό τον τρόπο απ-ανθρωπίζονται καθώς μεταφέρονται συμβολικά εκτός ανθρώπινης κοινωνίας και των γενικών κανόνων ανθρωπιάς που την διέπουν. Ακόμα και οι κάτοικοι παραμεθόριων περιοχών που ανήκουν στον Εθνικό Εαυτό, αυτοί δηλαδή που ζουν στις «πύλες» των εθνικών ορίων, από τη μια παρουσιάζονται ως ηρωικοί «ακρίτες» που προστατεύουν τα όρια και που πρέπει πάση θυσία να ενδυναμωθούν και να υποστηριχθούν από το κράτος, ενώ από την άλλη θεωρούνται ως ύποπτοι για αθέμιτες ανταλλαγές (κατάσκοποι και λαθρέμποροι) με Άλλους εκτός των ορίων. Όσον αφορά μια άλλη ιδιαίτερα σημαντική κοινωνική κατηγοριοποίηση, το φύλο, που στη Δύση σταδιακά διαχωρίστηκε απόλυτα σε ανδρικό και γυναικείο (ενώ σε κάποιες άλλες κοινωνίες ή ιστορικές περιόδους μπορεί να υπήρχαν και άλλες κοινωνικά αποδεκτές κατηγορίες), αυτές ή αυτοί που δεν ανήκαν ξεκάθαρα στη μια ή στην άλλη κατηγορία και εξέφραζαν διαφορετικές σεξουαλικές επιλογές καθ-ορίστηκαν νομικά ως εγκληματίες και γενικότερα αντιμετωπίζονταν με έντονα συναισθήματα αποστροφής. Ταυτόχρονα όμως – και εδώ έγκειται μια άλλη όψη του παράδοξου των ορίων – τα όρια μπορούν να λειτουργήσουν και ως χώρος δημιουργικότητας και κοινωνικής κριτικής. Εφόσον το όριο είναι και αυτό που φέρνει σε επαφή διαφορετικούς κόσμους, μπορεί να αποτελέσει και τον κατεξοχήν χώρο όπου μπορούν να λάβουν χώρα πειραματισμοί στη σκέψη, πολιτική και τέχνη, συνδυάζοντας στοιχεία από διάφορες κουλτούρες. Πολλοί σημαντικοί λογοτέχνες (π.χ. Salman Rushdie, Κωνσταντίνος Καβάφης) και διανοούμενοι (π.χ. Edward Said) είναι οι ίδιοι μετανάστες ή άτομα που ανήκαν σε μειονότητες, και έγραψαν θεωρητικά για την προνομιακή θέση που η μετανάστευση (ή μια οριακή θέση) μπορεί να προσφέρει στη θεώρηση του κόσμου. Το επιχείρημα τους είναι ότι ο μετανάστης αφού δεν ανήκει πλήρως ούτε στην κοινωνία από όπου προέρχεται, ούτε σε αυτήν που καταλήγει, έχει μια διπλή οπτική, συχνά αποστασιοποιημένη και κριτική, και για τις δυο κοινωνίες ή κόσμους. Όπως το έθεσε ο Rushdie, ο μετανάστης λογοτέχνης έχει περισσότερη ευχέρεια να «διαλέξει τους γονείς του», αφού μπορεί να επιλέξει τους πνευματικούς του γονείς (δηλαδή επιρροές) από λογοτέχνες και της κοινωνίας καταγωγής και της κοινωνίας υποδοχής του. Άλλοι θεωρητικοί όπως ο Ulrich Beck, κάπως υπεραισιόδοξα, υποστηρίζουν ότι σήμερα πολλές κοινωνίες βρίσκονται σε μια καίρια και ρηξικέλευθη μετάβαση από το πολιτικό μοντέλο του «ή» (επιλογής μιας και μόνο κοσμοθεωρίας, μιας πλευράς, μιας άποψης) σε αυτό του «και» (συνδυασμού και συνύπαρξης διαφορετικών κοσμοθεωριών, πλευρών και απόψεων). Σαν να ζούμε, δηλαδή, όλο και περισσότερο σε οριακούς χώρους.
14 Ιαν 2012
Ιστορίες της Νεκρής Ζώνης
ΕΚΘΕΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΝΕΚΡΗΣ ΖΩΝΗΣ
Πανίκκος Χρυσάνθου
16 – 29 του Γεννάρη 2012
αίθουσα ΕΙΡΗΝΗ
τέρμα οδού Λήδρας (καθημερινά 9:00 - 19:00)
Δευτέρα 16 του Γεννάρη, 19:30
Συζήτηση γύρω από το θέμα:
Η ΚΥΠΡΟΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΑΚΟ
ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΒΡΗΣ
Συμμετέχουν:
Τάκης Χατζηδημητρίου, Τάκης Χατζηγεωργίου, Niyazi Kizilyurek, Γιάννης Παπαδάκης, Χρίστος Στυλιανίδης
Προβολές στον ίδιο χώρο:
Τετάρτη 18 του Γεννάρη, 7:30 μ.μ.: ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (1987).
Δευτέρα 23 του Γεννάρη, 7:30 μ.μ.: ΤΟ ΤΕΙΧΟΣ ΜΑΣ (1992).
Τετάρτη 25 του Γεννάρη, 7:30 μ.μ: ΑΚΑΜΑΣ (2006).
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΝΕΚΡΗΣ ΖΩΝΗΣ
Η εκδήλωση με το τίτλο ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΝΕΚΡΗΣ ΖΩΝΗΣ είναι μια φωτογραφική και κινηματογραφική διαδρομή μέσα στο χρόνο της σύγχρονης ιστορίας μας, αυτής που είναι ένα κομμάτι της ζωής μας. Ξεκινά από το 76 και φτάνει ως σήμερα, βλέποντας τη ζωή μας μέσα από το φακό «της άλλης μας πλευράς», του κομματιού που αφήσαμε πίσω μας, που είναι απαγορευμένο. Των ανθρώπων που δεν επιτρέπεται να δούμε. Των μυστικών που κουβαλούμε μέσα μας. Και της πληγής στο σώμα του τόπου μας, ερείπια κι απομεινάρια της ζωής μας, που άλλαξε βίαια και ξαφνικά.
Ο Πανίκκος Χρυσάνθου άρχισε να βγάζει φωτογραφίες το 1976. Ήταν τότε μια διαφορετική Κύπρος. Η πληγή του πολέμου ήταν ακόμα ανοιχτή. Γύρω από τις πόλεις συναντούσες προσφυγικούς συνοικισμούς από στημένα τσατήρια, στους οποίους έφταναν καθημερινά καινούριοι «ένοικοι» από το Καρπάσι. Υπήρχε μια φτώχεια και μια κατάθλιψη στην ατμόσφαιρα, ταυτόχρονα όμως και μια ευφορία, καθώς οι άνθρωποι είχαν σηκώσει τα μανίκια και ρίχτηκαν στη δουλειά για να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους.
Μέσα από τις φωτογραφίες και τις ταινίες του ο Πανίκκος βλέπει την Κύπρο σαν το χώρο όπου διαδραματίζεται ξανά μια αρχαία τραγωδία. Όπου τα παιχνίδια του μέτρου και της ύβρης συνεχίζουν να παίζονται, κι οι άνθρωποι πληρώνουν – μοιραία - το τίμημα του πάθους της ζωής τους.
Η εκδήλωση πραγματοποιείται στην αίθουσα ΕΙΡΗΝΗ, στο τέρμα της οδού Λήδρας. Η φωτογραφική έκθεση θα είναι ανοικτή καθημερινά από τις 16 ως τις 29 του Γεννάρη 2012 (9:00 - 19:00). Θα γίνουν τρεις προβολές στον ίδιο χώρο: Η ταινία ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (1987) θα προβληθεί στις 18 του Γεννάρη. Η ταινία ΤΟ ΤΕΙΧΟΣ ΜΑΣ (1992) θα προβληθεί στις 23 και ο ΑΚΑΜΑΣ (2006) στις 25 του Γεννάρη.
Σύντομη περιγραφή των ταινιών
Η ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ βλέπει τον Άγιο Σωζόμενο, ένα ερειπωμένο χωριό στη μέση του κάμπου, σαν μια συμβολική προέκταση ενός περιπάτου του Σεφέρη και του Διαμαντή που έγινε το 1953. Το χωριό κι οι αφηγήσεις των ανθρώπων του, που έζησαν την εμπειρία του πολέμου και της εγκατάλειψης, λειτουργούν σαν στοχασμός πάνω στην μοίρα της Κύπρου.
Το ΤΕΙΧΟΣ ΜΑΣ είναι το κοινό ταξίδι ενός Ελληνοκύπριου κι ενός Τουρκοκύπριου στην πρόσφατη ιστορία της Κύπρου και τους ανθρώπους που την έζησαν. Στη διάρκεια του ταξιδιού γίνεται ένας διάλογος ανάμεσα τους, που μοιάζει με εξομολόγηση ή με πικρό στοχασμό πάνω στη εμπειρία της σύγκρουσης και του διαχωρισμού.
Ο ΑΚΑΜΑΣ είναι ένα έργο για αυτούς που αγάπησαν «λάθος» ανθρώπους και σε «λάθος» χρόνο, γι αυτό και πλήρωσαν ένα ακριβό τίμημα της αγάπης τους. Είναι η ιστορία του Ομέρη, ενός Τουρκοκύπριου, που μεγαλώνει με τους Ελληνοκύπριους σε μιαν εποχή αθωότητας. Τον έμαθαν ότι οι άνθρωποι δεν έχουν διαφορές, κι ας λέγονται Έλληνες ή Τούρκοι, χριστιανοί ή μουσουλμάνοι. Όταν όμως ερωτεύεται μιαν Ελληνοκύπρια, καταλαμβαίνει ότι ο κόσμος γύρω του δεν είναι αυτός που έπλασε με το μυαλό του.
Συνεργάζονται για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης: Κυπριακή Ταινιοθήκη, Δήμος Λευκωσίας.
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΝΕΚΡΗΣ ΖΩΝΗΣ
Πανίκκος Χρυσάνθου
16 – 29 του Γεννάρη 2012
αίθουσα ΕΙΡΗΝΗ
τέρμα οδού Λήδρας (καθημερινά 9:00 - 19:00)
Δευτέρα 16 του Γεννάρη, 19:30
Συζήτηση γύρω από το θέμα:
Η ΚΥΠΡΟΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΑΚΟ
ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΒΡΗΣ
Συμμετέχουν:
Τάκης Χατζηδημητρίου, Τάκης Χατζηγεωργίου, Niyazi Kizilyurek, Γιάννης Παπαδάκης, Χρίστος Στυλιανίδης
Προβολές στον ίδιο χώρο:
Τετάρτη 18 του Γεννάρη, 7:30 μ.μ.: ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (1987).
Δευτέρα 23 του Γεννάρη, 7:30 μ.μ.: ΤΟ ΤΕΙΧΟΣ ΜΑΣ (1992).
Τετάρτη 25 του Γεννάρη, 7:30 μ.μ: ΑΚΑΜΑΣ (2006).
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΝΕΚΡΗΣ ΖΩΝΗΣ
Η εκδήλωση με το τίτλο ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΝΕΚΡΗΣ ΖΩΝΗΣ είναι μια φωτογραφική και κινηματογραφική διαδρομή μέσα στο χρόνο της σύγχρονης ιστορίας μας, αυτής που είναι ένα κομμάτι της ζωής μας. Ξεκινά από το 76 και φτάνει ως σήμερα, βλέποντας τη ζωή μας μέσα από το φακό «της άλλης μας πλευράς», του κομματιού που αφήσαμε πίσω μας, που είναι απαγορευμένο. Των ανθρώπων που δεν επιτρέπεται να δούμε. Των μυστικών που κουβαλούμε μέσα μας. Και της πληγής στο σώμα του τόπου μας, ερείπια κι απομεινάρια της ζωής μας, που άλλαξε βίαια και ξαφνικά.
Ο Πανίκκος Χρυσάνθου άρχισε να βγάζει φωτογραφίες το 1976. Ήταν τότε μια διαφορετική Κύπρος. Η πληγή του πολέμου ήταν ακόμα ανοιχτή. Γύρω από τις πόλεις συναντούσες προσφυγικούς συνοικισμούς από στημένα τσατήρια, στους οποίους έφταναν καθημερινά καινούριοι «ένοικοι» από το Καρπάσι. Υπήρχε μια φτώχεια και μια κατάθλιψη στην ατμόσφαιρα, ταυτόχρονα όμως και μια ευφορία, καθώς οι άνθρωποι είχαν σηκώσει τα μανίκια και ρίχτηκαν στη δουλειά για να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους.
Μέσα από τις φωτογραφίες και τις ταινίες του ο Πανίκκος βλέπει την Κύπρο σαν το χώρο όπου διαδραματίζεται ξανά μια αρχαία τραγωδία. Όπου τα παιχνίδια του μέτρου και της ύβρης συνεχίζουν να παίζονται, κι οι άνθρωποι πληρώνουν – μοιραία - το τίμημα του πάθους της ζωής τους.
Η εκδήλωση πραγματοποιείται στην αίθουσα ΕΙΡΗΝΗ, στο τέρμα της οδού Λήδρας. Η φωτογραφική έκθεση θα είναι ανοικτή καθημερινά από τις 16 ως τις 29 του Γεννάρη 2012 (9:00 - 19:00). Θα γίνουν τρεις προβολές στον ίδιο χώρο: Η ταινία ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (1987) θα προβληθεί στις 18 του Γεννάρη. Η ταινία ΤΟ ΤΕΙΧΟΣ ΜΑΣ (1992) θα προβληθεί στις 23 και ο ΑΚΑΜΑΣ (2006) στις 25 του Γεννάρη.
Σύντομη περιγραφή των ταινιών
Η ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ βλέπει τον Άγιο Σωζόμενο, ένα ερειπωμένο χωριό στη μέση του κάμπου, σαν μια συμβολική προέκταση ενός περιπάτου του Σεφέρη και του Διαμαντή που έγινε το 1953. Το χωριό κι οι αφηγήσεις των ανθρώπων του, που έζησαν την εμπειρία του πολέμου και της εγκατάλειψης, λειτουργούν σαν στοχασμός πάνω στην μοίρα της Κύπρου.
Το ΤΕΙΧΟΣ ΜΑΣ είναι το κοινό ταξίδι ενός Ελληνοκύπριου κι ενός Τουρκοκύπριου στην πρόσφατη ιστορία της Κύπρου και τους ανθρώπους που την έζησαν. Στη διάρκεια του ταξιδιού γίνεται ένας διάλογος ανάμεσα τους, που μοιάζει με εξομολόγηση ή με πικρό στοχασμό πάνω στη εμπειρία της σύγκρουσης και του διαχωρισμού.
Ο ΑΚΑΜΑΣ είναι ένα έργο για αυτούς που αγάπησαν «λάθος» ανθρώπους και σε «λάθος» χρόνο, γι αυτό και πλήρωσαν ένα ακριβό τίμημα της αγάπης τους. Είναι η ιστορία του Ομέρη, ενός Τουρκοκύπριου, που μεγαλώνει με τους Ελληνοκύπριους σε μιαν εποχή αθωότητας. Τον έμαθαν ότι οι άνθρωποι δεν έχουν διαφορές, κι ας λέγονται Έλληνες ή Τούρκοι, χριστιανοί ή μουσουλμάνοι. Όταν όμως ερωτεύεται μιαν Ελληνοκύπρια, καταλαμβαίνει ότι ο κόσμος γύρω του δεν είναι αυτός που έπλασε με το μυαλό του.
Συνεργάζονται για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης: Κυπριακή Ταινιοθήκη, Δήμος Λευκωσίας.
9 Ιαν 2012
Ανανεώνουμε την ελπίδα ,επανακτούμε τους δημοσίους χώρους της πόλης, Δίνουμε ζωή στην « νεκρή» ζώνη.
Ανανεώνουμε την ελπίδα ,επανακτούμε τους δημοσίους χώρους της πόλης,
Δίνουμε ζωή στην «νεκρή» ζώνη.
Εκπαιδευτικοί της Κύπρου και από τις δύο πλευρές των οδοφραγμάτων για μια ακόμη χρονιά ανανέωσαν την ελπίδα και την υπόσχεση να αγωνιστούν για την επανένωση της πατρίδας μας, σε εκδήλωση κοπής της βασιλόπιττας.
Μέλη και φίλοι της πλατφόρμας Ε/κ –Τ/κ εκπαιδευτικών συναντηθήκαν με την ευκαιρία της νέας χρονιάς , αυτή την φορά στο χώρο της νεκρής ζώνης, που φέτος απέκτησε νέα διάσταση μέσα στο παγκόσμιο πνεύμα των διαμαρτυριών για την παγκόσμια κρίση του
οικονομικού συστήματος και την διεκδίκηση των δημοσίων χώρων για διαμαρτυρία.
Οι Κύπριοι εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν στην εκδήλωση τόνισαν την ανάγκη πολλαπλασιασμού των βημάτων της ειρήνης και ένωσαν τις φωνές τους μαζί με τους νέους της Κύπρου και από τις δύο κοινότητες που εδώ και δύο μήνες εχουν κατασκηνώσει στο χώρο της νεκρής ζώνης μεταξύ των δύο οδοφραγμάτων Λήδρας και Λοκματζί.
Για μια ακόμη φορά αναδείχτηκε ο ρόλος των ενεργών πολιτών στην προσπάθεια για ειρηνική επανένωση του νησιού μας. Όπως τόνισε και ο Γ.Γ, της Τ/κ συντεχνίας δασκάλων Σιενέρ Ελτζιήλ « σήμερα έγιναν πενήντα βήματα προς την επανένωση του νησιού, υπονοώντας τις εκδηλώσεις στην νεκρή ζώνη έχοντας να αντιμετωπίσουμε τα εμπόδια που βάζουν μπροστά μας οι δυνάμεις της διχοτόμησης και του διαχωρισμού και από τις δύο πλευρές των οδοφραγμάτων.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με κρασί και μουσική στον ενδιάμεσο χώρο των οδοφραγμάτων του διαχωρισμού που κάθε άλλο παρά «νεκρή» ζώνη θύμιζε.
Κ.Κ.
5/1/2012
Δίνουμε ζωή στην «νεκρή» ζώνη.
Εκπαιδευτικοί της Κύπρου και από τις δύο πλευρές των οδοφραγμάτων για μια ακόμη χρονιά ανανέωσαν την ελπίδα και την υπόσχεση να αγωνιστούν για την επανένωση της πατρίδας μας, σε εκδήλωση κοπής της βασιλόπιττας.
Μέλη και φίλοι της πλατφόρμας Ε/κ –Τ/κ εκπαιδευτικών συναντηθήκαν με την ευκαιρία της νέας χρονιάς , αυτή την φορά στο χώρο της νεκρής ζώνης, που φέτος απέκτησε νέα διάσταση μέσα στο παγκόσμιο πνεύμα των διαμαρτυριών για την παγκόσμια κρίση του
οικονομικού συστήματος και την διεκδίκηση των δημοσίων χώρων για διαμαρτυρία.
Οι Κύπριοι εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν στην εκδήλωση τόνισαν την ανάγκη πολλαπλασιασμού των βημάτων της ειρήνης και ένωσαν τις φωνές τους μαζί με τους νέους της Κύπρου και από τις δύο κοινότητες που εδώ και δύο μήνες εχουν κατασκηνώσει στο χώρο της νεκρής ζώνης μεταξύ των δύο οδοφραγμάτων Λήδρας και Λοκματζί.
Για μια ακόμη φορά αναδείχτηκε ο ρόλος των ενεργών πολιτών στην προσπάθεια για ειρηνική επανένωση του νησιού μας. Όπως τόνισε και ο Γ.Γ, της Τ/κ συντεχνίας δασκάλων Σιενέρ Ελτζιήλ « σήμερα έγιναν πενήντα βήματα προς την επανένωση του νησιού, υπονοώντας τις εκδηλώσεις στην νεκρή ζώνη έχοντας να αντιμετωπίσουμε τα εμπόδια που βάζουν μπροστά μας οι δυνάμεις της διχοτόμησης και του διαχωρισμού και από τις δύο πλευρές των οδοφραγμάτων.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με κρασί και μουσική στον ενδιάμεσο χώρο των οδοφραγμάτων του διαχωρισμού που κάθε άλλο παρά «νεκρή» ζώνη θύμιζε.
Κ.Κ.
5/1/2012
6 Ιαν 2012
Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι εκπαιδευτικοί στηρίζουν την κατάληψη της νεκρής ζώνης
Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι εκπαιδευτικοί στηρίζουν την κατάληψη της νεκρής ζώνης
Χτες η Πλατφόρμα εκπαιδευτικών Ενωμένη Κύπρος πραγματοποίησε εκδήλωση μεταξύ των οδοφραγμάτων Λήδρας και Λοκματζί, στον χώρο όπου κατασκηνώνουν δεκάδες νεαροί που διαμαρτύρονται ενάντια στις ανισότητες παγκόσμια και την κοινωνική αδικία, την στρατιωτικοποίηση και την διχοτόμηση της Κύπρου. Η πρωτοχρονιάτικη αυτή εκδήλωση που πραγματοποιείται κάθε χρόνο, φέτος πήρε τη μορφή ανοιχτής στήριξης στους σκοπούς των ανθρώπων, ε/κ, τ/κ και άλλων που κατέλαβαν τη νεκρή ζώνη.
Τα συμβούλια των μαχητικών συνδικάτων των εκπαιδευτικών στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, ΚΤΟΣ και ΚΤΟΕΟΣ όπως και η ε/κ συνιστώσα της Πλατφόρμας διαβεβαίωσαν ότι θα συνεχίσουν την δράση τους για την επανένωση της χώρας. Ο Γενικός Γραμματέας των καθηγητών Ταχίρ Κοτσκεπέλ είπε ότι οι εκπαιδευτικοί που θέλουν την ενωμένη Κύπρο είναι εδώ και ο Γενικός Γραμματέας των δασκάλων Σενέρ Ελτζίλ είπε ότι η Κύπρος είναι μια από την Καρπασία μέχρι την Πάφο ενώ παράλληλα κάκισε την διαχρονική στάση και ευθύνη των εθνικιστών των δυο πλευρών και της εκκλησίας στη δημιουργία της διαίρεσης αναφερόμενος και στην πρόσφατη απαράδεκτη και παράλογη αξίωση της Μονής Κύκκου για εκκένωση του κτηρίου που στεγάζει το δικοινοτικό Activity Centre. Η Μαρία Μαυραδά εκ μέρους του ε/κ τμήματος της Πλατφόρμας ευχήθηκε αυτή να είναι η τελευταία φορά που γιορτάζουμε την πρωτοχρονιά σε οδόφραγμα.
Η πλατφόρμα εκπαιδευτικών έχει την ισχυρή αποψη ότι το κίνημα αυτό θα πρέπει να στηρικτεί από ευρύτερα τμήματα της κοινωνίας, βόρεια και νότια της νεκρής ζώνης και ότι τα κτήρια που βρίσκονται εκεί θα πρέπει να ανοίξουν και να χρησιμιποποιούνται από το δικοινοτικό κίνημα της ειρήνης μέχρι την επίτευξη της επανένωσης.
Χτες η Πλατφόρμα εκπαιδευτικών Ενωμένη Κύπρος πραγματοποίησε εκδήλωση μεταξύ των οδοφραγμάτων Λήδρας και Λοκματζί, στον χώρο όπου κατασκηνώνουν δεκάδες νεαροί που διαμαρτύρονται ενάντια στις ανισότητες παγκόσμια και την κοινωνική αδικία, την στρατιωτικοποίηση και την διχοτόμηση της Κύπρου. Η πρωτοχρονιάτικη αυτή εκδήλωση που πραγματοποιείται κάθε χρόνο, φέτος πήρε τη μορφή ανοιχτής στήριξης στους σκοπούς των ανθρώπων, ε/κ, τ/κ και άλλων που κατέλαβαν τη νεκρή ζώνη.
Τα συμβούλια των μαχητικών συνδικάτων των εκπαιδευτικών στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, ΚΤΟΣ και ΚΤΟΕΟΣ όπως και η ε/κ συνιστώσα της Πλατφόρμας διαβεβαίωσαν ότι θα συνεχίσουν την δράση τους για την επανένωση της χώρας. Ο Γενικός Γραμματέας των καθηγητών Ταχίρ Κοτσκεπέλ είπε ότι οι εκπαιδευτικοί που θέλουν την ενωμένη Κύπρο είναι εδώ και ο Γενικός Γραμματέας των δασκάλων Σενέρ Ελτζίλ είπε ότι η Κύπρος είναι μια από την Καρπασία μέχρι την Πάφο ενώ παράλληλα κάκισε την διαχρονική στάση και ευθύνη των εθνικιστών των δυο πλευρών και της εκκλησίας στη δημιουργία της διαίρεσης αναφερόμενος και στην πρόσφατη απαράδεκτη και παράλογη αξίωση της Μονής Κύκκου για εκκένωση του κτηρίου που στεγάζει το δικοινοτικό Activity Centre. Η Μαρία Μαυραδά εκ μέρους του ε/κ τμήματος της Πλατφόρμας ευχήθηκε αυτή να είναι η τελευταία φορά που γιορτάζουμε την πρωτοχρονιά σε οδόφραγμα.
Η πλατφόρμα εκπαιδευτικών έχει την ισχυρή αποψη ότι το κίνημα αυτό θα πρέπει να στηρικτεί από ευρύτερα τμήματα της κοινωνίας, βόρεια και νότια της νεκρής ζώνης και ότι τα κτήρια που βρίσκονται εκεί θα πρέπει να ανοίξουν και να χρησιμιποποιούνται από το δικοινοτικό κίνημα της ειρήνης μέχρι την επίτευξη της επανένωσης.
2 Ιαν 2012
Κόντρα στο ρεύμα … βασιλόπιττα και φέτος
«Ενωμένη Κύπρος»
Πλατφόρμα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων Εκπαιδευτικών 31.12.20
Κόντρα στο ρεύμα … βασιλόπιττα και φέτος
Συνάδελφοι και συναδέλφισσες
Φίλοι και φίλες
Όπως κάθε χρόνο η Πλατφόρμα μας θα υποδεχτεί τη νέα χρονιά κόβοντας τη βασιλόπιττα. Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι θα κόψουμε τη πίττα στις 5 του Γενάρη το απόγευμα στις 16.00 το απόγευμα στο τέρμα Λήδρας - Λοκματζί
Η «περιρρέουσα ατμόσφαιρα» οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η διχοτόμηση εμπεδώνεται και συνειδησιακά ενώ οι πολιτικές ηγεσίες προδιαθέτουν για ένα νέο αδιέξοδο στην επόμενη συνάντηση με τον ΓΓ του ΟΗΕ.
Ταυτόχρονα η διαχείριση της «μη λύσης» γίνεται πιο δύσκολη λόγω των υδρογονανθράκων της κυπριακής ΑΟΖ και της περιοχής όπως άλλωστε περιπλέκεται και η ίδια η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.
Εμείς της Πλατφόρμας δηλώνουμε ότι η συμβιβαστική λύση της διζωνικής ομοσπονδίας είναι η αρμόζουσα. Μακρόχρονα η επιβίωση των κυπριακών κοινοτήτων, όλων ενδεχομένως, στην χώρα μας έχει απόλυτη ανάγκη την ειρήνη.
Με την ευκαιρία θυμίζουμε ότι εδώ και λίγες εβδομάδες μερικές δεκάδες νέοι από τις δύο κοινότητες και όχι μόνο, έχουν κάνει «κατάληψη της νεκρής ζώνης» ζητώντας κατάργηση των οδοφραγμάτων και κατάργηση των στρατών. Η παρουσία μας εκεί θα είναι και μια πράξη στήριξης στη συγκεκριμένη προσπάθεια.
Ραντεβού λοιπόν:
Ερχόμενη Πέμπτη πέντε του Γενάρη
Απόγευμα στις 16.00
Τέρμα Λήδρας
Πλατφόρμα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων Εκπαιδευτικών 31.12.20
Κόντρα στο ρεύμα … βασιλόπιττα και φέτος
Συνάδελφοι και συναδέλφισσες
Φίλοι και φίλες
Όπως κάθε χρόνο η Πλατφόρμα μας θα υποδεχτεί τη νέα χρονιά κόβοντας τη βασιλόπιττα. Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι θα κόψουμε τη πίττα στις 5 του Γενάρη το απόγευμα στις 16.00 το απόγευμα στο τέρμα Λήδρας - Λοκματζί
Η «περιρρέουσα ατμόσφαιρα» οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η διχοτόμηση εμπεδώνεται και συνειδησιακά ενώ οι πολιτικές ηγεσίες προδιαθέτουν για ένα νέο αδιέξοδο στην επόμενη συνάντηση με τον ΓΓ του ΟΗΕ.
Ταυτόχρονα η διαχείριση της «μη λύσης» γίνεται πιο δύσκολη λόγω των υδρογονανθράκων της κυπριακής ΑΟΖ και της περιοχής όπως άλλωστε περιπλέκεται και η ίδια η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.
Εμείς της Πλατφόρμας δηλώνουμε ότι η συμβιβαστική λύση της διζωνικής ομοσπονδίας είναι η αρμόζουσα. Μακρόχρονα η επιβίωση των κυπριακών κοινοτήτων, όλων ενδεχομένως, στην χώρα μας έχει απόλυτη ανάγκη την ειρήνη.
Με την ευκαιρία θυμίζουμε ότι εδώ και λίγες εβδομάδες μερικές δεκάδες νέοι από τις δύο κοινότητες και όχι μόνο, έχουν κάνει «κατάληψη της νεκρής ζώνης» ζητώντας κατάργηση των οδοφραγμάτων και κατάργηση των στρατών. Η παρουσία μας εκεί θα είναι και μια πράξη στήριξης στη συγκεκριμένη προσπάθεια.
Ραντεβού λοιπόν:
Ερχόμενη Πέμπτη πέντε του Γενάρη
Απόγευμα στις 16.00
Τέρμα Λήδρας
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)