Να σταματήσουμε να συγκαλύπτουμε το ρατσισμό που παράγουν τα σχολεία μας

21 Δεκεμβρίου 2008

Πλατφόρμα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων εκπαιδευτικών
ΕΝΩΜΕΝΗ ΚΥΠΡΟΣ
[ Ελληνοκυπριακό τμήμα ]

Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η

Από τα ΜΜΕ και σχετική ανακοίνωση της Κίνησης για Ισότητα, Στήριξη και Αντιρατσισμό, πληροφορηθήκαμε το νέο σοβαρό κρούσμα ρατσισμού που έκανε την εμφάνισή του στα σχολεία μας: Ομάδα σαράντα μαθητών από σχολείο της Λευκωσίας, επιτέθηκαν βίαια εναντίον μαθήτριας αφρικανικής καταγωγής, με μοναδική αφορμή το χρώμα του δέρματός της. Η μαθήτρια χρειάστηκε να μεταφερθεί στο νοσοκομείο.
Δυστυχώς, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το κράτος και η αστυνομία επέλεξαν την οδό της υποβάθμισης, αν όχι της αποσιώπησης του γεγονότος.
Ως Πλατφόρμα Εκπαιδευτικών, πιστεύουμε ότι είναι άμεση ανάγκη η Πολιτεία και η κοινωνία όχι απλώς να καταδικάζουν τέτοια περιστατικά, αλλά προ πάντων να σταματήσουν να τα θεωρούν «μεμονωμένα». Δυστυχώς, τόσο το συγκεκριμένο περιστατικό, όσον και πολλά άλλα ανάλογα που συμβαίνουν καθημερινά στα σχολεία και αποσιωπούνται, δεν είναι μεμονωμένα. Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα ρατσισμού στα σχολεία μας. Και δυστυχώς δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αποκλειστικά ως φαινόμενο που «εισάγεται» στο σχολικό χώρο απ’ έξω, από την υπόλοιπη δηλαδή κοινωνία. Σε μεγάλο βαθμό το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα παράγει το ρατσισμό, τόσο με το περιεχόμενο και τις προτεραιότητες της εκπαίδευσης, όσον και με το κρυφό αναλυτικό πρόγραμμα.
Η δομή, οι κανονισμοί λειτουργίας των σχολείων και οι σχέσεις επιβολής και εξουσίας που αναπτύσσονται στο σχολικό χώρο ανάμεσα στο τρίγωνο «Διευθύνσεις σχολείων – καθηγητές – μαθητές», παράγουν στάσεις οι οποίες εξελίσσονται εύκολα σε ρατσιστικές συμπεριφορές. Από την άλλη, η κουλτούρα κυριαρχίας που αποπνέουν τόσο οι εθνικοί εορτασμοί (που εύκολα παίρνουν χαρακτήρα ακραία εθνικιστικό), όσον και το περιεχόμενο που κατά κανόνα έχουν μαθήματα όπως η διδασκόμενη Ιστορία, παράγουν και αναπαράγουν μορφές του εθνικισμού που εύκολα μεταλλάσσονται σε κάθε είδους ρατσισμό. Τα σχολεία μας είναι η απόδειξη ότι ο εθνικισμός που παράγεται μέσα και έξω από τις τάξεις δεν μπορεί να περιοριστεί στο δοκιμαστικό σωλήνα. Όταν με το πρόσχημα της «εθνικής υπεροχής» καλλιεργείται συστηματικά το μίσος απέναντι σε άλλους λαούς – ακόμη και σε κοινότητα της Κύπρου – πολύ σύντομα το μίσος διαχέεται και στις παραμέτρους του χρώματος, της σωματικής διάπλασης ή του θρησκεύματος.
Η Πλατφόρμα καλεί τόσο την Πολιτεία (Υπουργείο Παιδείας και Επιτροπή Παιδείας της Βουλής), όσον και τις εκπαιδευτικές και μαθητικές οργανώσεις (ΟΕΛΜΕΚ, ΠΟΕΔ, ΟΛΤΕΚ, ΠΣΕΜ) να αναγνωρίσουν το ζήτημα, να το αναδείξουν και να τοποθετηθούν με υπευθυνότητα και θάρρος απέναντί του. Καλούμε ιδιαίτερα τους αντιρατσιστές εκπαιδευτικούς να σηκώσουν στους ώμους τους περισσότερη ευθύνη απ’ όση τους αναλογεί. Το χαλί κάτω από το οποίο κρύβουμε το πρόβλημα έχει ήδη παραφουσκώσει και σύντομα ολόκληρη η κοινωνία θα σκουντουφλά πάνω σ’ αυτό.